Wednesday, August 22, 2012

Ngano Apan Salamat, Amigo


Unya, kalit lang na milakaw ka
Na wa'y lingi-lingi
Maskin man lang bahinan mi
Sa dyuta'y nimong pahiyom
Midagan ka'g ahat
Gibayaan ang imong mga buhat
Unsa kaha'y naa sa imong utok?
Na kaniadtong isang adlaw
Ganahan mualingkawas sa imong mga tutok
Gibuhian nalang unta nimo, bai!
Sige lang gud kung sayang ilabay.
Apan wala unta ka milakat
Nga kami mangakurat
Kay maglibog mi
Asa isibog ang mga kinakusgang panahon
Sa gisapot na pagkamasul-ubon
Ang mga katawa, asa man namo ibuwagdya
Kung kaning mga luha
Muawas na labaw pa sa gitagna
Nga adlaw na manggitapok usab ta
Ipang-alsa namo ang among bukton
Dili na alang ika'y sugaton
Kung dili, alang gunitan
Ang nahabilin na dalan nga sauna atong giagian
Hinaot unta magkita ta'g balik, bai.
Salamat sa paglabay.

Thursday, February 9, 2012

Wa'y Ayo, Di Mada

Naa nasad ka gapakita.
Sa likod asa akong utok perminte ka.
Asa man tawon tika makit-an?
Amawa, wa paman diay tika nailhan.

Gibalakan ko sa huni sa hangin.
Tua ra man daw ka sa lain.
Huwaton ra daw nako nga kamo magbulag.
O di kaha mubalik ang imong kalag.

Tua ra man daw ka dadto gahulat.
Nah! Mao sad akong gibuhat.
Gasige daw pud ka'g pangita nako.
Naunsa! Wala man unta ko nagtago.

Wala man jud ko nagdali.
Apan nganong sige ko'g lingi-lingi?
Dili ko kasabot sa akong gibati.
Sa palibot akong lawas sigeg pamati.

Luokon nalang kaha ko sa panahon?
O sa kamatuoran duklongon?
Kaha naa na daw kuno ko'y nabuy-an.
Kay ang mga kahigayunan gasige nako'g panid-an.

Mirisi daw, kung inana. 
Ay! Way nada, luoy biya.

"Naunsa Naman na nga Bestida?"


Dili na sala
ni mama ug papa,
kung mahugawan ang akong bestidang,
puti, putli.
Kay sauna pa,
wala sila nagkulang og pamadlong
ug ingon
na bantayan kini dili makusnot
dili mahugawan
ug madiretso,
uban sa mga bulingon.

Dili sad sala,
ni Ondoy ug ni Dodong,
na sama sa mga bata
ganahan ra makigdula.
Adtuon ang kamingawan,
Mangaligo sa ulan.
O di kaha ambakan
ang taas na kalayo sa halinganan.

Diha-dihang,
nagisian ang akong bestidang
puti, putli.

Dili sad sala
sa akong mga maguwang,
kung ang akong bestida
mabuling kay ako natuwang,
tungod sa akong kaboang.
Unya, sa akong kadanghagan,
miawat ko sa ilang binuhatan
na mugamit og chlorine
aron mawagtang ang buling.

Sa dihang, nagkabuho-buho
man hinuon kini,
puno gihapon
sa lapok, sa abog.

Dili sala sa panahon,
kung makalimtan nako labhan
ang akong bestida
tungod sa akong pagkatapulan
o kay nahingag ko'g dula'g dagan-dagan,
katsoy ang kamatuoran.

Labi na dili sala sa Ginoo,
na tua sa kalangitan
kung iya 'kong bungolan
tungod ang iyang mga tawag
gasige nako'g balibaran.
Paulion.
Aron hugasan ang akong bestida.
Apan gipugos nako na,
dili Siya pansinon.

Karon,
ang akong bestida,
daghan na'g gisi
dili na mauli
ang iyang kaputi,
ang iyang kaputli.
Dili na mabalik ang tanan.
Kung magsugod balik sa sinugdanan,
maningkamot kaha ko aron sa kabag-ohan?

Karon,
ako'y gisayangan
sa akong bestidang
sauna nga puti, putli.

Apan ako naming ampingan
na ang daang buslot ug gisi
dili na musamot og ngisi.
Kanunay ko naning labhan
Maskin dili na makaplagan
ang iyang kaputi, kaputli.
Ug sul-ubon gihapon ni nako
hangtod sa magkita nami
sa atong Ginoo

Pasimple

Pagpangamusta sa akong mga iyaan,
ako ilang giingan,
"Day, pagpakabong usa sa imong pagkadalaga."
Mitando ko ug midungo sa pagtuo.
Hangtud ang among istorya miabot bahin sa kwarta.
Gipangutana ko nila kung ako naa ba'y natigum na pipila.
Mitubag ko nila, "Wala mga tiya."
Nakurat sila, ug samtang miaksyon pa sila'g kabalaka,
gisumpayan na nako sila'g komedya,
"kay sa akong pagkadalaga, ako magpakabong usa."
Ang ilang mga dagway dili mahitsura.
Misiga pag-ayo ang ilang mga mata
Wala nako napugngan ang akong katawa.
Ug nananghid ko na mulakaw na,
"Ako usang atimanon,
ang yutang gipalit nako kagahapon."

Pangbikil

Gimino man tali
ang mga ginoo,
padung sa pangpang.
Unya, miambak sa dagat
sa wa'y hunong
na pangandoy
sa panit ug kainit.
Bitbit ang gugmang
gikalimtan nalang.
Nagtuo na sila
nga maayo kini,
ibutang sa bulsa.
Mao man sad daw
ang kahigal sa ilang
mga nimpa.
Sakay sa ilang kauwag,
gipangpiyong ang mga mata
aron dili matagbuan ang
tunok
na makapali sa kasingkasing.
Naghikog sa kahayag
na gisaad sa kabuntagon.
Nagpakalumos sa kahayahay
na wa'y tumong.
Sama sa,
pagpaningkamot pagpakabuhi
padung sa kamatayon.
Aron maskin kaisa lang,
makabati'g kapuslanan
na human na ang tanan.
Kay tawo ra,
tawo ra sa taman-taman.

Dialogo sa Duha ka Adik

Kalami ba ibuhat
og daotan karon.
Mupisil'g himaya'g
hinog na gata supsupon.

Unsaon man nimo'g himo
anang imong gipanamgo?
Kung dili ka mumata,
na wala diri karon imong gipangita!

Ay, nakaminus ang giatay!
Bantay lang jud,
kung kani matinuod.
Masuya nalang ang maglaway.

Aw, maglaway?
Wala jud  na sa akong linya.
Kinahanglan man ta magtarong og pangita.
Ipagsiga'g ayo ang mga mata.

(katawa) Karon pa lage ko ana.
kay sa akong nahibaw-an.
Ang himaya makab-ot,
sa piyong na mga mata!
Ang tinuod na kahayag tua sa kangit-ngit.
Wala'y sanina.

(mihilom)
Sige, tawo na kung tawo.
Unsa diay ang imong gipangita.

Wala man tali ka naminaw.
Ang wala karon!
Ikaw pa gali ang miingon!
Unya, unsa manang sa imong siga na mata
nangandoy na makita?

Ang akong gipangita,
maghatag og pitik sa kasingkasing,
magdungag og kasidlak sa adlaw
sa akong alimpatakan na wa'y hanaw.
Maghatag og alamag na gabanaw
sa walay hunong na pag-atiman sa akong kalag.
Makaya dayon nako'g lakaw sa kinabuhi taman-taman.

Yati ra!
Dawbeh, kana imong gipangita,
Panigurado wa'y hitsura!

Unsaon ko manang hitsura,
Kung dili lalom ang huna-huna?

Unsaon ko manang huna-huna?
Kung sa katre wa'y ikabuga?

Nah! di ta makabalo,
Kana sila maayo diay mususi og kinatawo!

Mao ba?
Kung inana, muapil ko'g pangita!

Nahinaykan (Practice Poem #1)

Angay pa ba lalisan,
ang angay na undangan?
Dili man jud mahimo,
na kadto mahitabo
kay una sa tanan...
RESULTA RANA SA IMONG PAGKAKIATAN.

Nangaway lagi ka na wa sa lugar?
Wala man unta ko nangilog og Nutri-star.
Maskin na paborito nako to,
kay lami pag-ayo.
GIBAYAAN KO NAMAN NA SYA NA BISYO.

Hala sige!
Padayon anang imong gibati!
Gasige man tali kag um-um og itlog
(pakapinan sad nato'g hotdog)
Naunsa! Gasige raman buto ng imong butsi.
ug ang imong mga storya intawon makaliki!

Mura man ka'g si'g kinsa,
dyosa? jara!
Makapanangkon og tawo
na dili man jud (sa pag-anak pa nya),
IMO!

Mata na, Inday!
Kay imong utok gabitay!
Kauban sa mga tae sa imong lubot!
Ug sa imong otot,
Na sama nimo sigeg bagutbot.
Panghilabot!
Gapanimaho na ang pagka way buot.

Bow.

Disclaimer: Una sa tanan, kung panganlan kag inday o imo na syang angga...dili ikaw na ha? (Practice lang to) :-D

Epilogo: "Para Kang Una"

Kani nga balak, 
dili para sa gugma... 
dili para sa imoha, 
dili angay pagaampingan, 
ug itago sa handumanan. 


dili para pasanginlan sa sala na wa'y ngalan 
dili para kalimtan ang tanang binuhatan 
dili para isulti ang sakit na nabati 
dili para iwakli ang dughan na napali 
dili para ikumpara ang luha sa katawa 
dili para mapangita ang kalipay na nawala... 

Halos tanan akong naagian, 
ug mipahiyom ang kalibutan, 
sa tanan nakong nasabtan, 
sa karon na akong naabtan. 

Nagsadya ang kalangitan, 
sa nadawat nakong kamatuoran. 
Mutuyok ang tanan... 
ibalik nato sa sinugdanan. 

Kani nga balak, 
dili jud para sa gugma... 
kay para tuod sa imoha, 
dili angay pagaampingan 
ug itago sa handumanan...

Tua Ra!

Nasugdan na.
Apan dili matiwas.
Kaya man unta.
Unya, gikapoy lang ang lawas.

Ang kalag galangoy-langoy.
Sa way undang na kumunoy.
Puno og pagduha-duha.
Ug mga butang na way nada.

Hinay-hinay naay gabira.
Padung sa kinalawman.
Ang kabuot gakawala.
Sa mga pita sa kangitngitan.

Ang kasingkasing nangayo'g tabang.
Kay napiang kuno ni ug naamang.
Mga kamot naay gikumot.
Na pisi, unya sa taas gihikot.

Nawala ang ginhawa.
Naluwas na sya.

Bigig

Dili man sa ingon nga ako desperada.
Magdilubyo man o muolan og kalayo.
Bastoson o sitahon og mga gago.
Ngano man diay, di ba?
Magpaabot lang jud ko maskin magkinaunsa.

Dili man sa gakaboang ko kanimo.
Sige, ibutang nato nahangol ko.
Gapangita sa imong kahumot.
Gimingaw sa imong mga kamot.

Kadaadlaw, naa ka sa akong alimpatakan.
Kanunay gapakita ug gadagan-dagan.
Kada damgo nako, nganong ikaw man?
Mahimong prinsipe ug superman.

Nganong sa tanang tawo,
sa tanang mga kahigayon,
ikaw jud ang nailhan nako?
Ikaw kaha akong madayon?

Ambot! Wala nako kasabot.
Moundang ba o maghimo'g gubot.
Para nimo, naa ra ko.
Sa imong likod magpuyo.

Mahurot man ang gihatag nakong oras.
Mahanaw man ang gitigum nga gugma.
Bahala kung tanan mawala ug akoy demalas.
Basta lang na sa akong atubangan,
Mulabay ka.

Sa Wala'y Yamo

(Para kay Ikatulo)

Sa pagsapit sa kabuntagon.
Dili nako malimtan nga mutan-aw sa kalangitan ug mungisi maskin nga mura kog way buot nga bata nga nabuy-an ang sapi-sapi.
Naguol samtang nalipay. 
Makahinumdom ko sa imong tingog, ang masadyaon mong mga pulong nga nagsangpit sa gugma nimong matinuoron.
Dili nako makalimtan na mutan-aw sa kalangitan ug mungisi, nangandoy nga sa kapanganoran makita tika nga malipayon.
Sa akong paglakaw sa adlaw,
ang mga hangin ba na nagadaplis sakong aping, imohang mga hagki para magpahinumdom sa akoa nga anaa ka sa maayong lugar?
Ang mga ulan ba sa hapon nagasangpit sa imong kamingaw sa imong mga hinigugma?
Ang mga alibang-bang ba nga nagalupad sakong atubangan imong mga pahinumdom na anaa ka sakong tapad?
Nag-ilusyon ba ko?
Kada-adlaw, mahinumduman nako ang mga ngisi nimo, kauban sa imong mga mata nga gasidlak-sdilak.
Hangtod karon natingala ko, kung unsa jud ang pasabot adtong imong mga tutok.
Ang paghawid nimo sa akong kamot nga kanunay gahatag og kahilwasan.
Ang kamatuoran, magsulti gayud ako, gimingaw ko pag-ayo kanimo.
Karon,
Dili nako malimtan na mutan-aw sa kalangitan ug mungisi.
Magpuyo ko og taman-taman sa imong handuraw.




(Para kay Ikaduha)

Sa salumsom kaniadtong niaging berano.
Sa maraag na kalangitan, ako nagpaabot sa gabiing malakahil.
Nga makita tika ug maghatag sako'g mga pahiyom ug katawa.
Sa mga tigmo nga mahatagan nako'g mga kahulogan.
Sa tuling nimong alimpatakan nga nagtukmod sa imo pagsulti sa imong maugdang nga kasingkasing.
Nag-ila man ta nga wala gituyo ang kahigayonan, apan nagtuo ko nga kinahanglan ta magkita pagbalik. Kanunay.
Ang subang dili gatugot nga magpabilin ko sa imong mga mata, nga nakita ang gabii ka nako.
Dili man itugot sa panahon ning akong pagbati kanimo.
Apan, makahulat unta ko nimo.
Ang pangutana lang nako sa akoang kaugalingon.
Hangtud kanus-a?
Magpabilin nalang usa ko sa imong handuraw.




(Para kay Una)

Adlaw. Gabii. Udto. Hapon.
Malipayon ko, tong kita pang duha.
Giilog man tika sa kahayag sauna, hinaot unta napalipay tika.
Walay perpekto nga tawo og wala sa'y perpekto na gugma, busa gipasaylo tika sa imong mga kasal-anan og pasayloa sad ko sa akoa.
Maayuhon man ka nga ulitawo, apan naghinaot ko sa imong kabag-ohan.
Ang mga rosas naay tunok og kani makasamad, sakit og mupali.
Paga-ampingi ang usa. Ang usa na naghatag og dili gakamatay na pagbati.
Nagpasalamat ko sa imong gugma.
Sa tanan.
Sa kalipay taman sa kasakit.
Sa tanan mga kanta nga atong nakanta.
Sa mga hangin nga atong natagbuan.
Sa mga adlaw og gabii nga atong nasalo.
Wala ko nagmahay nga mahigugma nimo, para masayod ka.
Og hangtud sa hangtud.
Itago nako ang imong handuraw.


(Ang katapusang Pamaalam)

Sakit man sa'kong buot, kinahanglan na gayud tingali ko mamaalam sa mga damgo na usa ka adlaw, mubalik ang imong mga pahiyom. 
Mubalik ka usa kaadlaw og mabati nako pagbalik ang init nimong gugma.
Mamaalam nako.
Kinahanglan na nako buhian ang alibang-bang padulong sa kahayag.
Kinahanglan na nako tika ipaubaya sa Amahan.


Nalipay ko sa imong desisyon.
Nalipay ko kay gipili nimo ang sakto.
Dili nako angay manghilabot pa kay kabalo ko na nalipay sad ka.
Mamaalam usa ko taman sa atong sunod na pagkita.


Makapahiyom kog nakadungog na nakita na nimo ang para sa imo.
Ayaw na kana siya buhia, ang rosas na imong gikabtan.


Magpadayon kog lakaw sa akoang kinabuhi.
Dili malimtan.
Ang handuraw
Sa kabuntagon.
Sa salumsom.
Sa adlaw, gabii, udto og hapon